Het Nederlandse voorlichtingsmodel over voeding – de Schijf van Vijf – laat zien wat gezond eten inhoudt. Het gaat om een voedingspatroon dat genoeg energie en voedingsstoffen levert en mensen gezond houdt of gezonder maakt. Bruin- en volkorenbrood staat in de Schijf van Vijf.

Het RIVM (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu) heeft gekeken in hoeverre het Nederlandse voedingspatroon tussen 2019 en 2021 overeenkomt met de aanbevelingen van de Schijf van Vijf. Daaruit blijkt dat veel Nederlanders minder dan de aanbevolen hoeveelheden van de producten in de Schijf van Vijf eten en drinken, waaronder ook brood.

Wat zijn de aanbevelingen voor broodconsumptie?

Sneetjes brood per dag
Leeftijd	Vrouw	Man
1 tot en met 3 jaar	2-3	2-3
4 tot en met 8 jaar	2-4	2-4
9 tot en met 13 jaar	3-5	3-6
14 tot en met 50 jaar	4-5	6-8
51 tot 70 jaar	3-4	5-7
70+ jaar	3-4	4-6

Bron: Voedingscentrum

Komt de broodconsumptie overeen met de aanbevelingen?

De totale consumptie van brood was voor 1-79 jarigen gemiddeld 129 gram per dag, wat overeenkomt met 3,5 sneetjes brood. Van de geconsumeerde hoeveelheid brood viel 63% binnen de Schijf van Vijf. Dat komt overeen met 81 gram bruin- of volkorenbrood per dag: 2,3 sneetjes.

Relatief veel jonge kinderen consumeerden minimaal de aanbevolen hoeveelheid brood. Van de groep tieners (12-17 jaar) consumeerden relatief de minste personen de aanbevolen hoeveelheid brood.

Uit de analyse blijkt dat meer dan een derde van de Nederlanders voldoende brood eet. Echter, kiezen zij vooral voor soorten die weinig vezels bevatten. Daar is nog winst te behalen!  

	Vrouw		Man
	Binnen Schijf van Vijf	Totaal	Binnen Schijf van Vijf	Totaal
1 tot en met 3 jaar	1 sneetje	2,7 sneetjes	2,1 sneetje	3 sneetjes
4 tot en met 11 jaar	2,1 sneetje	3,5 sneetjes	2,7 sneetjes	4,2 sneetjes
12 tot en met 17 jaar	1,9 sneetjes	3,6 sneetjes	2,7 sneetjes	4,6 sneetjes
18 tot en met 50 jaar	1,9 sneetjes	3,2 sneetjes	2,7 sneetjes	4,4 sneetjes
51 tot en met 64 jaar	1,9 sneetjes	2,9 sneetjes	2,8 sneetjes	4,1 sneetjes
65 tot en met 79 jaar	2,1 sneetjes	2,9 sneetjes	2,7 sneetjes	3,9 sneetjes

Tabel 1. Gemiddelde consumptie van brood binnen en buiten de criteria van de Schijf van Vijf door kinderen en volwassenen van 1-79 jaar. 1 sneetje = 35 gram. Totaal is binnen én buiten de Schijf van Vijf. (VCP 2019-2021; n=3570). Bron: RIVM

Kies vaker voor volkoren!

Brood is nog altijd een belangrijke leverancier van voedingsstoffen, vitaminen en mineralen. Dat blijkt ook uit een ander recent rapport van het RIVM. Wel blijkt uit analyse van het RIVM dat veel Nederlanders minder brood eten dan wordt aanbevolen, en ook vaak kiezen voor brood met weinig vezels. We mogen dus vaker kiezen voor brood, en het liefst voor volkoren!

• Help je cliënt een handje met deze handvaten 

Hoe nu verder?

De resultaten van deze publicatie geven handvaten voor de voedingsvoorlichting en communicatie. Het voedingspatroon kan gezonder worden. Hoewel voor sommige productgroepen, zoals groente en peulvruchten, de grootste verbeterpunten liggen op het verhogen van de consumptie, levert voor de productgroep brood een verschuiving van niet-Schijf van Vijf naar Schijf van Vijf-producten de grootste verbetering. Nadruk in communicatie mag dus liggen op volkoren: gemaakt van de hele graankorrel en bevat daarom alle voedingsstoffen en vezels die de graankorrel te bieden heeft. Maak volkoren dus de nieuwe hype.

Bron: RIVM, 2024