Het is het Wereld Natuur Fonds (WWF-NL) gelukt om een voedingspatroon samen te stellen dat goed is voor natuur, klimaat en milieu én dat aan alle gezondheidsaanbevelingen voldoet. Door stapsgewijze aanpassingen aan ons huidige menu, zoals meer plantaardig en lokaal eten, verlagen we de milieu-impact enorm. Dit vereist wel aanscherping van de huidige voedingsadviezen zoals de Schijf van Vijf. Brood en volkoren graanproducten blijven een belangrijke bron van voedingsstoffen in het toekomstige menu.

De manier waarop wij nu in Nederland eten is niet duurzaam: het draagt bij aan biodiversiteitsverlies, klimaatverandering, vervuiling, ontbossing en overbevissing. Ook de huidige voedingsadviezen voor gezond eten houden nog onvoldoende rekening met natuur. Is het überhaupt mogelijk om gezond en duurzaam te eten binnen de draagkracht van de aarde? Om dat uit te zoeken liet WWF-NL een unieke Nederlandse studie uitvoeren naar een gezond en duurzaam menu in balans met natuur.

Toekomstig menu
Het menu dat door het WWF-NL is samengesteld is nog steeds divers. Vlees kan er ook onderdeel van zijn, maar wel in mindere mate, zo’n 0,5 tot 1,5 porties per week. Ook de hoeveelheid kaas moet naar beneden, ongeveer de helft van de huidige aanbeveling. Inname van noten, peulvruchten, soja en vleesvervangers moet juist om hoog, om vlees en zuivel te vervangen. Er blijft ruimte voor vis (1-1,5 porties per week), eieren (1-3 per week) en dagelijks 1 tot 2 porties vloeibare zuivel. Een volledig vegetarisch of zelfs veganistisch voedingspatroon is dus niet nodig. Brood en volkoren graanproducten blijven een belangrijke bron van voedingsstoffen in het toekomstige menu. Net als groente en fruit met een lage milieu-impact.

Met het opvolgen van de adviezen van de Planeetaardige Schijf die het WWF-NL voorstelt, gaat de milieu-impact van het Nederlandse menu met 50 tot 80% omlaag.

Aanpassing belegkeuze
Kijkend naar deze adviezen, moeten we wel onze keuze voor broodbeleg aanpassen. Kaas, vleeswaren en eieren nemen een belangrijke plek in als broodbeleg (vooral bij de lunch). Hoewel brood op zichzelf een relatief lage milieu-impact heeft, is de impact van de huidige broodmaaltijd een stuk hoger. Om een maaltijd met volkorenbrood nog duurzamer te maken, zijn gelukkig steeds meer combinaties mogelijk met beleg op basis van groenten, fruit, noten en peulvruchten.

Gezond én duurzaam kan
Dit onderzoek laat goed zien hoe er met duurzaamheid rekening gehouden kan worden, zonder in te leveren op gezondheid. Het menu vraagt dus verdere stappen dan de huidige Schijf van Vijf en het sluit goed aan bij wat er nu in Nederland gegeten wordt. Het kan dus voor consumenten die bij willen dragen aan het beschermen van natuur en het tegengaan van klimaatverandering een aantrekkelijke optie zijn. Dus waar is het wachten nog op?

Richtlijn voor de toekomst
Voedingsrichtlijnen geven een richting waarin we gezonder en duurzamer leven. Het geeft houvast voor schoolkantines, cateraars en bedrijfsrestaurants om hun menu op af te stemmen. En voor bedrijven om hun producten aan te passen en voor supermarkten om hun assortiment te verduurzamen. Maar ook voor de overheid, om inkoopregelingen, fiscale maatregelen en marketingregels vast te stellen. Alleen dan kan de gezonde en duurzame keuze voor consumenten de makkelijke en betaalbare worden. Daar zijn nog veel stappen te nemen, maar dit onderzoek laat in ieder geval zien dat gezond en duurzaam eten binnen de grenzen van de planeet kan!

Bronnen:
Persbericht WWF-NL
WWF-NL, 2023. Gezond eten binnen de grenzen van één aarde. https://www.wwf.nl/wat-we-doen/actueel/blog/medewerker-corne/planeetaardige-schijf-van-vijf